TEMAT MIESIĄCA

PRZYPOWIEŚĆ O TALENTACH
czyli pochwała przedsiębiorczości

Właściciel majątku powierzonego sługom chwali dwóch z nich za podjęcie ryzyka, inicjatywę i pomnożenie talentów. Okazali się ludźmi przedsiębiorczymi, odważnymi, którzy wnieśli nową wartość nie tylko w wymiarze materialnym, ale również społecznym i duchowym. Potrzeba ludzi czyniących dobro skutecznie i twórczo, we współpracy z Bogiem.

Boże Duchu Święty,
z Twojego polecenia Objawienie
zostało spisane dla nas ludzi.
Oświeć mój rozum i napełnij moje serce,
abym przy tym czytaniu
dobrze zrozumiał Twoją prawdę
i abym nauczył się goręcej Cię kochać,
wierniej Ci służyć.
Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

Ewangelia wg św. Mateusza 25,14-30

Podobnie też [jest] jak z pewnym człowiekiem, który mając się udać w podróż, przywołał swoje sługi i przekazał im swój majątek. Jednemu dał pięć talentów, drugiemu dwa, trzeciemu jeden, każdemu według jego zdolności, i odjechał. Zaraz ten, który otrzymał pięć talentów, poszedł, puścił je w obrót i zyskał drugie pięć. Tak samo i ten, który dwa otrzymał; on również zyskał drugie dwa. Ten zaś, który otrzymał jeden, poszedł i rozkopawszy ziemię, ukrył pieniądze swego pana.

Po dłuższym czasie powrócił pan owych sług i zaczął rozliczać się z nimi. Wówczas przyszedł ten, który otrzymał pięć talentów. Przyniósł drugie pięć i rzekł: „Panie, przekazałeś mi pięć talentów, oto drugie pięć talentów zyskałem”. Rzekł mu pan: „Dobrze, sługo dobry i wierny! Byłeś wierny w rzeczach niewielu, nad wieloma cię postawię: wejdź do radości twego pana!” Przyszedł również i ten, który otrzymał dwa talenty, mówiąc: „Panie, przekazałeś mi dwa talenty, oto drugie dwa talenty zyskałem”. Rzekł mu pan: „Dobrze, sługo dobry i wierny! Byłeś wierny w rzeczach niewielu, nad wieloma cię postawię: wejdź do radości twego pana!”

Przyszedł i ten, który otrzymał jeden talent, i rzekł: „Panie, wiedziałem, żeś jest człowiek twardy: chcesz żąć tam, gdzie nie posiałeś, i zbierać tam, gdzieś nie rozsypał. Bojąc się więc, poszedłem i ukryłem twój talent w ziemi. Oto masz swoją własność!” Odrzekł mu pan jego: „Sługo zły i gnuśny! Wiedziałeś, że chcę żąć tam, gdzie nie posiałem, i zbierać tam, gdziem nie rozsypał. Powinieneś więc był oddać moje pieniądze bankierom, a ja po powrocie byłbym z zyskiem odebrał swoją własność. Dlatego odbierzcie mu ten talent, a dajcie temu, który ma dziesięć talentów. Każdemu bowiem, kto ma, będzie dodane, tak że nadmiar mieć będzie. Temu zaś, kto nie ma, zabiorą nawet to, co ma. A sługę nieużytecznego wyrzućcie na zewnątrz – w ciemności! Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów”.

• Kilka minut refleksji.
• Podziel się z innymi tym, co Bóg w tym tekście mówi do Ciebie.

1. Powołanie

Watykański dokument z 2012 roku Powołanie lidera biznesu. Refleksja mówi o szlachetnym powołaniu ludzi zaangażowanych w życie gospodarcze i finansowe. A to zakłada odniesienie własnego życia i działalności do osobowego Boga, który zaprasza człowieka do współpracy i wielorako obdarowuje. Co z tym wezwaniem i obdarowaniem człowiek zrobi, to zadecyduje o jego losie w wymiarze doczesnym i wiecznym. Po jednej stronie stoi możliwość stagnacji i niepodjęcia ryzyka, a po drugiej odważne pomnażanie tego, co otrzymaliśmy od Boga. To twoja decyzja.

2. Trzy postawy

Słudzy otrzymali pieniądze wedle swych uzdolnień. Nie sprecyzowano, w jaki sposób winni nimi gospodarować, a więc mają swobodę w podejmowaniu decyzji. Właściciel pieniędzy szanuje wolność i inicjatywę sług, a ponadto ma do nich zaufanie. Każdy człowiek – realizując swoje powołanie – ma zadbać o to, by dobrze gospodarować tym, co otrzymał. Odpowiadamy za kształtowanie życia osobistego i budowanie wspólnoty przez współpracę z innymi. Dlatego napiętnowany zostaje brak aktywności i gnuśność.

• Pierwszy sługa. Najbardziej utalentowany. Otrzymuje pięć talentów, które wprowadza w obieg, podejmując ryzyko. Otrzymuje 100% zwrotu, co dowodzi, że inwestuje umiejętnie.
• Drugi sługa. Mniej utalentowany. Otrzymuje dwa talenty, skutecznie inwestuje i zyskuje dwukrotny dochód z inwestycji.
• Trzeci sługa. Przyjmuje strategię biernego oczekiwania. Co prawda, jest najmniej zdolny, ale to nie usprawiedliwia jego lenistwa i niechęci do podjęcia ryzyka. Na dodatek nie wyraził skruchy. Dlatego pan nazwał go złym i gnuśnym.

3. Przedsiębiorczość, czyli twórcza podmiotowość

W gruncie rzeczy przypowieść ta ukazuje sposób gospodarowania talentami, które symbolizują wszystkie zasoby dane człowiekowi, czyli zasoby w ujęciu wykraczającym poza współczesne klasyfikacje ekonomiczne (ziemia, kapitał, ludzie i informacja). Będzie to zatem obraz wykorzystania darów Bożych o charakterze naturalnym (np. wykształcenie, uzdolnienia, zdrowie, inteligencja), duchowym (np. wiara, nadzieja, miłość), jak i materialnym (kapitał, ziemia, rzeczy i narzędzia, informacja).

W świetle przypowieści ludzka przedsiębiorczość ma wielką wartość w znaczeniu:

• ekonomicznym (wykorzystanie zdolności do pomnażania kapitału);
• społecznym (wykorzystanie zdolności do pomnażania dobra);
• duchowym (umiejętność rozwoju duchowego człowieka i zbliżania się do Boga).

W rozważanym tekście Jezus docenia zdolność podjęcia ryzyka i działania w różnych obszarach (wydatkowanie czasu, pieniędzy, wysiłku i zaangażowania) dla osiągnięcia rezultatu materialnego lub rozwoju, a jednocześnie przestrzega przed zmarnowaniem, niedocenianiem, niezauważaniem tego, czym człowiek został obdarowany. Docenia ludzką aktywność biznesową, która przecież rodzi wiele dobra. Piętnuje natomiast takie postawy, jak: bezczynność, marnotrawienie możliwości czy niechęć do rozwoju osobistego i pomocy innym z obawy przed trudem, jaki się z tym wiąże.

Przypowieść ukazuje przedsiębiorczość, która nie wiąże się z powiększaniem zasobów przez odbieranie ich innym, ale przez twórcze zarządzanie posiadanymi dobrami. Nie jest to zatem pochwalanie gospodarki, w której jeden człowiek bogaci się kosztem drugiego, ani nawet sytuacji, w której biedak zyskuje kosztem człowieka bogatego. Można zatem domniemywać, że owi słudzy działali sprytnie i zaradnie, a zarazem uczciwie.

• Kryterium oceny są owoce podjętego wysiłku, a nie to, jak bardzo zdołaliśmy się sami rozwinąć; trzeba pytać, ile dobra przyniósł rozwój firmy (np. ile miejsc pracy, ilu zadowolonych klientów).
• Wykorzystywać owoce swojego talentu dla zdobywania skarbów w niebie (por. Mt 6,19-21); czynić większe miłosierdzie za sprawą swoich umiejętności, możliwości i zysków; różnorodność zdolności i umiejętności ma służyć wspólnocie.
• Nie idzie o rozdawnictwo pieniędzy, ale ich mądre inwestowanie w dobro; jak wykorzystać możliwości, jakie dają pieniądze.

Właśnie przypowieść o talentach jest dobrym punktem wyjścia dla (…) zasypywania przepaści między religią i ekonomią, gdyż Jezus naucza, jak być dobrym i wiernym przedsiębiorcą i jak dzięki swym owocom miłosierdzia usłyszeć zaproszenie do radości w niebie. Daje odpowiedź na pytanie, jak gospodarować swoimi talentami, aby móc cieszyć się skarbami w wieczności.

1. Jakie dary otrzymałem od Boga? Czy je widzę i czy jestem za nie wdzięczny?
2. Jakie dobro i dla kogo przyniósł rozwój mojej firmy?
3. Jakie talenty ma przedsiębiorca i chrześcijanin jednocześnie?
4. Jakie mogą być powody zakopywania talentów, bezczynności?

Przeczytaj Mądrość Syracha: O szukaniu mądrości (51,13-30), Bądź niezależny (33,20-24)

Przeczytaj Psalmy: Ps 8 Pochwała wielkości Stwórcy i godności człowieka, Ps 16 Bóg najwyższym dobrem w życiu i po śmierci, Ps 90 Wieczny Bóg nadzieją człowieka

• Czy pamiętam, że to Pan Bóg obdarzył mnie talentami? Ile i jakie otrzymałem? Które i jak pomnożyłem? Czy jakieś zakopałem?
• Które z talentów wspierają mnie w byciu przedsiębiorcą?
• Czy pomnażam prawdziwe talenty dane mi od Boga, czy może wymyśliłem własne pseudotalenty i w ich pomnażanie angażuję swoją energię?
• Los którego z trzech bohaterów Ewangelii spotkałby mnie podczas rozmowy z Bogiem, gdyby mnie dzisiaj rozliczał z danych mi talentów?

ZADANIA:

• Wypisz wszystkie talenty, jakie według Ciebie otrzymałeś od Boga. Poproś trzy bliskie Ci osoby, żeby napisały Ci, jakie talenty widzą u Ciebie. Poproś trzech współpracowników, których znasz już jakiś czas, żeby napisali Ci, jakie talenty widzą u Ciebie. Porównaj swoje postrzeganie z postrzeganiem Twoich talentów przez inne osoby.

• Systematycznie dziękować Bogu za każdy otrzymany talent, za pomnożenie talentów, za talenty pozostałe do pomnożenia, za życie i czas otrzymane na pomnażanie.

ARKUSZ PRACY DO OSOBISTEGO ROZWOJU

Przygotowany arkusz pracy pomoże w cotygodniowej pracy osobistej.

Pobierz PDF, wydrukuj, wypełnij.