Mojżesz ucieka przed zadaniem zleconym mu przez Boga. Nie dam rady, nie nadaję się, w końcu… wybierz kogoś innego. Bóg ze spokojem rozwiewa jego wątpliwości. W ten oto sposób Mojżesz… wynegocjował, że jego brat Aaron zostanie jego pomocnikiem.
1. „Nie dam rady”
Postawą przedsiębiorcy powinno być podjęcie odpowiedzialności za sposób prowadzenia firmy. Wymaga to właściwego nazwania swojego miejsca w firmie. Dlaczego firma „nie idzie”? Co możesz zrobić, aby być lepszym przedsiębiorcą?
Jedną z przyczyn może być zaniedbywanie ważnych obszarów, do których szef „nie ma głowy”. Jest to jedna z istotniejszych różnic między małymi a dużymi firmami: w dużych firmach każdy obszar działalności ma odpowiedni dział zatrudniający fachowców wyspecjalizowanych w wąskim obszarze.
W małej firmie szef (zazwyczaj będący właścicielem) musi się znać na wszystkim. To sprawia, że w niektórych obszarach jego firma będzie działała słabiej, niektóre będą zaniedbane. W tym momencie trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, czy problemy w biznesie wynikają z czynników zewnętrznych czy wewnętrznych. Oczywiście odruchowo powiemy, że te pierwsze, wymieniając długą listę „przeszkód”: kryzys gospodarczy, złe prawodawstwo, za wysokie i niesprawiedliwe podatki, nieuczciwa konkurencja, wielowymiarowe problemy z pracownikami i wiele innych. Znacznie trudniej będzie powiedzieć, że brakuje mi kompetencji, mój charakter nie pasuje do zadań.
Kluczowe będzie zatem rozpoznanie tych obszarów, które mogą być swoistą kulą u nogi w działaniu firmy. Najprościej byłoby powiedzieć, że należy je delegować. Dobrze wiemy, że nie zawsze jest to takie proste, zwłaszcza przy małych działalnościach. Zdroworozsądkowym rozwiązaniem będzie zatem taktyka mieszana, czyli z jednej strony uświadomienie sobie problemu, częściowe rozwinięcie swoich kompetencji przy jednoczesnej otwartości na pomoc od osób lepszych w tym obszarze.
Tym właśnie jest „wzięcie odpowiedzialności” – zmierzenie się ze swoimi słabościami, poczuciem „nie umiem, to nie dla mnie, nie dam rady”.
2. Kontekst historyczny
Najstarszym tekstem, który wyraźnie wymienia Izraela, jest znaleziona w Tebach stela faraona Merneptaha (XIII w. przed Chr.). Wysławia ona całkowite zwycięstwo nad Libijczykami, wymieniając przy okazji plemię z Kanaanu. Z tekstu wynika, że Izrael zamieszkiwał wtedy tereny Galilei. Kanaan został całkowicie ograbiony, Aszkelon wywieziony jako więzień, Gezer wzięty, Jenoam zniszczony. Izrael został spustoszony i nie ma już potomstwa, Syria jest sprowadzona do stanu wdowieństwa przez Egipt. Wszystkie ziemie są zjednoczone w pokoju, ktokolwiek się burzył, został poskromiony przez króla Egiptu… Merneptaha.
„Rządy w Egipcie objął nowy król, który nie znał Józefa” – w ten sposób Księga Wyjścia (1,8) streszcza ok. 400 lat, od około 1750 do końca XIII wieku przed Chr.). O ile wcześniej niewielkie ludy koczownicze nie stanowiły zagrożenia. Z około 1550 roku przed Chr. pochodzi tekst, który nazywa je „nędznymi Azjatami, mieszkańcami piasków”. XIX Dynastia (od 1306 r. przed Chr.) rozpoczęła budowę wielkich miast: Pitom i Ramzes. Koczownicze ludy żyjące w okolicy delty Nilu zostały wówczas zmuszone do pracy przy wyrobie cegieł oraz pracach budowlanych. Prawdopodobnie za panowania Ramzesa II (1290-1224 przed Chr.), najpotężniejszego władcy tej dynastii, przymus pracy szczególnie się nasilił. Bibl. 1
3. Mojżesz – orędownik
Funkcja Mojżesza jako orędownika pojawia się w wielu tekstach. On wybawia lud od „ognia” Bożego gniewu Lb 11,1-2 oraz jadowitych węży Lb 21,4-9. Modli się za swego brata Aarona Pwt 9,20 i siostrę Miriam, dotkniętą trądem Lb 12,11-16. Niewątpliwie największą modlitwa wstawiennicza Mojżesza następuje po grzechu złotego cielca Wj 32 11-35, kiedy – zgodnie z tradycją rabiniczną opartą na Wj 32,32 – Mojżesz w zamian za życie ludu ofiaruje swoje własne. Ta właściwa Mojżeszowi funkcja jest ściśle związana z charakterystycznym rysem jego osoby: zażyłością z Bogiem Wj 20,21; 24,18; 33,11; Lb 12,7-8; Pwt 34,10. Bibl. 1
4. Ucieczka z Egiptu, pustynia
Kwestia szlaku przebytego przez „zastęp Mojżesza” w czasie wyjścia z niewoli należy do najbardziej złożonych. Wielu miejscowości wymienianych w tekście nie znamy, a inne wyznaczają sprzeczne ze sobą trasy przejścia. Rekonstrukcję ich ucieczki utrudnia „błądzenie” po pustyni.
W tradycji biblijnej pustynia nie jest tylko przestrzenią, lecz również pewnym doświadczeniem teologicznym i egzystencjalnym. Jest to miejsce oczekiwania, pielgrzymowania, wzrastania, narzeczeństwa i zdrady, objawienia i pokusy. W ziemi bez życia Bóg staje się jedynym punktem odniesienia: manna, przepiórki i woda są znakiem Jego życzliwej i bezinteresownej obecności. Człowiek jednak zawsze ma możliwość buntu i szemrania. W każdym razie Bóg powstrzymuje się i nie przeszkadza nawet wówczas, gdy się Go sprowadza do wizerunku „cielca jedzącego siano” Ps 106,20. Bibl. 1
